Συνένζυμο Q10: Μια θεραπεία για την υπέρταση και την πρόληψη της μυαλγίας που προκαλούν οι στατίνες.

Κλινικές μελέτες φαίνεται να δείχνουν ότι το συνένζυμο Q10 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και για τη θεραπεία ή την πρόληψη της μυαλγίας που προκαλείται από τις στατίνες.

Πολλά φάρμακα για την υπέρταση μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις, όπως η κατάθλιψη, ο βήχας και η καρδιακή και νεφρική δυσλειτουργία. Επιπλέον, πολλοί ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν περισσότερα από ένα φάρμακο για τον έλεγχο της πίεσης του αίματος, αυξάνοντας τον κίνδυνο ανεπιθύμητων ενεργειών. Κάποιοι ερευνητές πιστεύουν ότι το συνένζυμο Q10 μπορεί να μειώσει την ανάγκη για λήψη πολλαπλών αντιυπερτασικών φαρμάκων.

Το συνένζυμο Q10 όμως, φαίνεται να μειώνει την αρτηριακή πίεση. Ο ακριβής μηχανισμός δεν είναι γνωστός, αλλά μία θεωρία είναι ότι μειώνει την περιφερική αντίσταση διατηρώντας το νιτρικό οξύ. Το μονοξείδιο του αζώτου χαλαρώνει τις περιφερικές αρτηρίες και μειώνει την αρτηριακή πίεση. Σε ορισμένες μορφές της υπέρτασης, οι ρίζες υπεροξειδίου αδρανοποιούν το νιτρικό οξείδιο και παράγεται συνένζυμο Q10, που με την αντιοξειδωτική δράση του, μπορεί να εμποδίσει την αδρανοποίηση του μονοξειδίου του αζώτου από τις ελεύθερες ρίζες. Εναλλακτικά, το συνένζυμο Q10 μπορεί να ενισχύσει την παραγωγή της προσταγλανδίνης προστακυκλίνης (PGI2), το οποίο θεωρείται ισχυρό αγγειοδιασταλτικό και αναστολέας της συσσωμάτωσης των αιμοπεταλίων και μπορεί να ενισχύσει την ευαισθησία του αρτηριακού λείου μυός προς τη PGI2.

Οι στατίνες είναι οι βασικοί παράγοντες για τη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου και είναι μερικά από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα. Ωστόσο, η θεραπεία με στατίνη ενέχει τον κίνδυνο μυοπάθειας, η οποία μπορεί να κυμαίνεται από μυϊκούς πόνους ως και ραβδομυόλυση.

Το αμερικανικό κολέγιο καρδιολογίας, το American Heart Association και το εθνικό ινστιτούτο καρδιάς, πνευμόνων και αίματος, συνιστούν ότι οι ασθενείς σε θεραπεία με στατίνες που αισθάνονται ευαισθησία ή πόνο στους μύες, με τα επίπεδα κινάσης της κρεατινίνης στο αίμα, 3 έως 10 φορές πάνω από το φυσιολογικό όριο, πρέπει να ελέγχουν το επίπεδο της κινάσης της κρεατίνης τους εβδομαδιαία. Αν το επίπεδο είναι 3-10 φορές ανώτερο από το φυσιολογικό όριο, η θεραπεία με στατίνες μπορεί να συνεχιστεί, αλλά αν υπερβαίνει 10 φορές το ανώτερο όριο, τότε οι στατίνες και άλλοι πιθανοί παράγοντες (π.χ., νιασίνη, φιμπράτη κ.α.) πρέπει να διακοπούν.

Οι στατίνες καταστρέφουν τα επίπεδα του συνενζύμου Q10 του οργανισμού

Δεδομένου ότι τόσο η χοληστερόλη όσο και το συνένζυμο Q10 παράγονται από την ίδια οδό, δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι οι στατίνες καταστρέφουν τα επίπεδα του συνενζύμου Q10 του οργανισμού. Οι ερευνητές έχουν υποθέσει ότι η μείωση των επιπέδων του συνενζύμου Q10 στο μυϊκό ιστό προκαλεί μιτοχονδριακή δυσλειτουργία, η οποία θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο για μυοπάθεια.

Είναι ενδιαφέρον, ότι σε μία τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη διαπιστώθηκε ότι 6 μήνες καθημερινής θεραπείας με σιμβαστατίνη (Zocor) 20 mg ή πραβαστατίνη (Pravachol) 40 mg, μειώθηκε η συστολική και η διαστολική αρτηριακή πίεση σημαντικά σε ασθενείς χωρίς τεκμηριωμένο ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου ή διαβήτη. Ένας πιθανός μηχανισμός της στατίνης που προκαλεί μείωση της αρτηριακής πίεσης είναι η αυξητική ρύθμιση των ενδοθηλιακών  νιτρικού οξειδίου, το οποίο είναι ένα ισχυρό αγγειοδιασταλτικό.

Αποδείξεις της αποτελεσματικότητας του Q10 στην υπέρταση.

Ένας αριθμός δοκιμών παρέχουν κλινικές ενδείξεις ότι ορισμένοι ασθενείς με υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να ωφεληθούν από τη συμπλήρωση με συνένζυμο Q10.

Βιβλιογραφία:

 

1. Jelin JM, Gregory PJ, et al. Natural medicines comprehensive database/compiled by the editors of Pharmacist’s Letter, Prescriber’s Letter. 11th ed. Stockton, CA: Therapeutic Research Faculty; 2009:452–457.
2. Fetrow CW, Avila JR. Professional’s Handbook of Complementary & Alternative Medicines. 2nd ed. Springhouse, PA: Springhouse; 2001:211–215.
3. Yamagami T, Takagi M, Akagami H, et al. Effect of coenzyme Q10 on essential hypertension, a double-blind controlled study. In:Folkers K, Yamamura Y, editors. Biomedical and Clinical Aspects of Coenzyme Q10: Proceedings of the Fifth International Symposium on the Biomedical and Clinical Aspects of Coenzyme Q10, vol 5. Amsterdam: Elsevier Science Publishers; 1986:337–343.
4. Digiesi V, Cantini F, Oradei A, et al. Coenzyme Q10 in essential hypertension. Mol Aspects Med1994; 15(suppl):S257–S263.
5. Langsjoen P, Langsjoen P, Willis R, Folkers K. Treatment of essential hypertension with coenzyme Q10. Mol Aspects Med1994; 15(suppl):S265–S272.
6. Singh RB, Niaz MA, Rastogi SS, Shukla PK, Thakur AS. Effect of hydrosoluble coenzyme Q10 on blood pressures and insulin resistance in hypertensive patients with coronary artery disease. J Hum Hypertens1999; 13:203–208.
7. Burke BE, Neuenschwander R, Olson RD. Randomized, double-blind, placebo-controlled trial of coenzyme Q10 in isolated systolic hypertension. South Med J2001; 94:1112–1117.